GENÇAĞA KARAFAZLI
Trabzon’un Hayrat ilçesinde vatandaşlar; beşinci Hidroelektik Santral (HES) projesine karşı çıktı. Bir vatandaş, "Gelen, buraya bunu yaptı; bizi kandırdı gitti. Biz buraya bir daha müsaade etmeyeceğiz. Ağaçlarımız kurudu, arılarımız gitti bizi düşünen yok. Orman köyünde duruyoruz ondan da faydalanamıyoruz" dedi. Vatandaşlar, şirketin ÇED bilgilendirme toplantısını da protesto etti, toplantıyı yaptırmadı.
Trabzon’un Hayrat ilçesinde vatandaşlar; beşinci HES projesine karşı çıktı. 4 HES’in kurulu olduğu Hayrat Vadisi’ndeki beşinci projeye tepki gösteren vatandaşlar; şirketin ÇED bilgilendirme toplantısını da “Dereler özgürdür, özgür akacak” sloganları ile protesto etti. Vatandaşlar, proje ile ilgili bilgi vermek isteyen Trabzon Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü yetkilileri ile proje sorumlularına tepki gösterdi. Jandarma ile vatandaşlar arasında gergin anlar yaşandı. Bakanlık ve şirket yetkilileri, tepkilerin ardından alanı terk etti.
Aradan geçen kısa bir sürenin ardından bakanlık yetkilileri, ÇED bilgilendirme toplantısının yapılması için ısrar etti. Şirket yetkilileri, bilgilendirme alanına jandarma aracı ile götürülmek istendi. Muhtar ve vatandaşlar jandarma aracının kapısının açılmasını engelledi. Bu esnada bazı vatandaşlarla jandarma arasında gergin anlar kameralara yansıdı. Dakikalarca süren tartışmaların ardından Jandarma komutanı Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü sorumluları ile şirket sorumlularını araca bindirmekten vazgeçti.
"DERELER ÖZGÜRDÜR ÖZGÜR AKACAK"
Yapılacak HES projesi ÇED bilgilendirme toplantısını yaptırmayan vatandaşlar yaşanan gelişmelerin ardından bir basın açıklaması yaptı. Basın açıklamasını Of Hayrat Dernek Başkan Yardımcısı İrfan Altıner okudu. Altıner şunları söyledi:
"Hayrat Yeniköy Ancumah deresi, HES Projesi alanı bölgemizde yaklaşık 25 km kadar uzunlukta bir alan kapsıyor burası. İçerisindedir bu alanda 4 adet HES projesi bulunmaktadır. Derenin suyu bir HES den çıktıktan Sonra diğer HES projesine giriş yapacak şekilde projeler sıralanmıştır hem çevreye hem de su içerisindeki canlılara çok ciddi zararlar vermektedir. Mevcut HES Projelerini doğal ortama ve çevreye verdiği zararlar ortadadır. Bu vadinin doğal alanında sadece üzerinde bu doğal suyu kalmıştır. İklim değişikliğinden dolayı her yıl derenin suyunun da devamlı olarak azalmakta olduğu ve ekolojik dengenin bozulmakta olduğu hepimizin gözleri önünde gerçekleşmektedir. HES inşaatlarının yapımı aşamasında yapılan kazılardan dolayı su kaynaklarında kayıplar oluşmuştur. İnşaat surecinde iş makineleri ve ağır tonajlı kamyonların halkın kendi emeğiyle yaptığı yola ciddi zararlar vermektedir. Yayla turizmi bölge turizmi açısından sakıncalar doğurmaktadır. Bölgemiz için yeni bir HES projesini kaldıracak bir durumda söz konusu değildir.
"ARTIK BU ISRARDAN VAZGEÇMELİLERDİR"
Burası Fırtına vadisine eş değer bir yerdir Fırtına vadisi korunmuştur burası maalesef korunamamıştır. Halkımızın bilinci bu anlamda çok daha fazla artmıştır. Bazı aracıların yetkililerin bu sıkıntılı inşaatların yapılması için menfaat ilişkileri içerisinde girdikleri beklentilerinin karşılanması için gayret sarf ettikleri gibi bilgiler ortalıkta dolaşmaktadır. Hayrat Belediye Başkanımız Mehmet Nuhoğlu kendisi de bölge insanımızın hasiyetlerini dikkate almakta ve HES projesine karşı çıkmaktadır, kendisi de bugün buraya geldi destek verdi kendisine teşekkür ediyoruz. Bu doğal yapı herkesin malıdır bu nedenle bölgenin dengesinin ve doğal yapısının daha fazla bozulmasına yukarıda bahsettiğimiz sıkıntıların tekrar yaşanmasına duyarlı halkımız asla müsaade etmeyecektir. Temennimiz bu gerçekleri yatırımcıların da görüp halkımızı mağdur etmemeleri ve halk ile karşı karşıya gelmemeleridir. Artık bu ısrardan vazgeçmeleridir.
"BU YATIRIMIN EKONOMİK OLMADIĞI AŞİKARDIR"
Bu dere üzerinde tam 4 HES vardır her birinde 2 tane 18 MW 2 tane 4 mgw üçer adet türbin vardır. Yazın 6 ay boyunca bu 3 türbinin sadece 5 mgw olanı ve sadece yarı günlü çalışmaktadır. Dolayısıyla bu yatırımın hiçte ekonomik bir yatırım olmadığı gün gibi aşikâr ortadadır, akıllara şu soru gelmektedir bakanlık koridorlarını aşındırarak acaba hangi iş takipçileriyle bu işi pişirdiklerini buradan asıl götürmek istedikleri zenginliğin ne olduğunu ya da bizim bilmediğimiz devlet yatırımlarını cebelleyip burada küçük yatırımlar yapıyormuş gibi gözükerek buranın doğasını katledip etmediklerinden emin değiliz, kuşkuluyuz bu vesileyle burada toplandık."
"DEDELERİMİZ BİZE BU DERELERİ BIRAKTI, SONUNA KADAR KORUYACAĞIZ"
Mehmet İmamoğlu adlı muhtar, "Vadimizde 7 HES var bu HES nedeniyle çayımızın verimi düştü kestane ağaçları arılarımız ve bu nedenle kuruma meydana gelmiştir. Bu HES'ler olduktan sonra bunları yaşadık biz bölge halkı olarak bu HES'lerin yapılmasına karşıyız" dedi.
Bir vatandaş, "Yüzlerce insan geldik ve cumamızı da kılamadık. Bu sene kestane olmadı arı olmadı bal olmuyor, çayda düşüş var bunun mücadelesini veriyoruz Samsun'dan kalktım geldim bu doğayı dedelerimiz bize bıraktı biz de bunun mücadelesini vereceğiz sonuna kadar korumak zorundayız. Şu mübarek dere eğer böyle bir proje olursa Kalkandere’ye arka taraftan tünellerle akıtılacak birde bu dere bu mübarek su kalksa buradan ne olacak? Bütün köy olarak akraba olarak herkes burada 30-40 köy var hepimiz karşıyız komutana da aynısını söyledim" diye konuştu.
"BİZİ BURADAN SÜRMEYE ÇALIŞIYORLAR BURASI TOPRAĞIMIZ"
HES karşıtı başka bir vatandaş ise şunları söyledi:
"Arkamızda arıtma tesisi var 80 bin insanın içtiği su var bu derler bizim canımız ciğerimiz dereleri kurutmak istemiyoruz bu dereleri kurutmak istiyorlar. HES projeleri ile ve bunun akabinde maden arama projeleriyle bizim bölgemizi, çayımızı, verimimizi almak bizi yok etmeye bizi buradan sürmeye çalışıyorlar. Burası bizim toprağımız burası bizim suyumuz bunu vermeyeceğiz halkımız buna karşı çıkıyor ama birkaç kendini bilmez üç beş kuruş para kazanabilmek için bu halkın hayatıyla oynuyor buna müsaade etmek istemiyoruz bizim her şeyimiz bu, varımız yoğumuz çünkü geçmişte başlatılan HES projeleriyle bizim burada iklim değişmeye başladı. Bizim 1,5 milyon insanımızın geçim kaynağı olan çay azalmaya başladı bu insanları buraya sokmayacağız burası bizimdir burada yaşayanlarındır bunu kimseye teslim etmeyeceğiz."
"GELEN BİZİ KANDIRDI GİTTİ"
Bir vatandaş, "Gelen buraya bunu yaptı bizi kandırdı gitti. Biz buraya bir daha müsaade etmeyeceğiz. Ağaçlarımız kurudu, arılarımız gitti bizi düşünen yok. Orman köyünde duruyoruz ondan da faydalanamıyoruz bize hiçbir yerden bir yardım yoktur. HES projesine başvuruyor bu milletin şeyini almadan buraya nasıl geliyorsun sen. Bunlar geldi vurdu gittiler bakın yollarımız bile olmamıştır söz verdiler yapılacak yapmadılar yaptı işlerini gittiler" dedi.
