Sokak hayvanları ile ilgili düzenlemeler içeren ve Hatay/ Samandağ dahil ülke kamuoyunda tepkilere neden olan 17 maddelik "Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı.
Kanun, Resmi Gazete'de yayımlandıktan sonra yürürlüğe girecek. Meclis, oylama sonrası 1 Ekim'e kadar tatile girdi.
Teklifin 5. maddesi, sokak köpeklerinin öldürülmesinin yolunu açıyor.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, yürütmeyi durdurma talebiyle yasayı Anayasa Mahkemesi'ne götüreceklerini söyledi.
Teklifin kabul edilmesinin ardından basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Özel, kanunun Anayasa'ya açıkça aykırı olduğunu, yaşam hakkını savunmadığını, bu nedenle Anayasa Mahkemesi sürecini değerlendireceklerini belirtti.
17 maddenin tamamının kabul edilmesinin ardından son olarak teklifin tümü oylandı.
Oylamaya 594 milletvekilinin 500'ü katıldı.
273 milletvekili kabul, 224 milletvekili ret oyu verdi. Bir milletvekili ise çekimser kaldı.
Böylece teklif, Genel Kurul'da iki gün boyunca 28 saat süren görüşmelerin ardından AKP ve MHP oylarıyla kabul edilerek yasalaşmış oldu.
TARTIŞMALI 5. MADDE NASIL DÜZENLENDİ?
TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu'ndaki görüşmelerde 5. Madde, AKP'nin önergesiyle verilen değişiklikle kabul edilmişti.
Teklif metninden “ötanazi” ifadesi çıkarılmış ancak sokak köpeklerinin Veteriner Hizmetleri Kanunu’ndaki esaslara göre öldürülmesinin yolu açık tutulmuştu.
5. Madde, değişiklik önergesiyle şu şekilde düzenlenmişti:
“Bakımevine alınan köpeklerden insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olanlarına 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 9’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen tedbir uygulanır.
"Yerel yönetimler, sahipsiz köpeklere ilişkin yürüttüğü iş ve işlemlerde Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi kapsamında gerekli idari tedbirleri almaya yetkilidir.”
5996 sayılı kanunun 3. fıkrası şöyle:
"(3) Hayvanlara ötenazi yapmak yasaktır. Ancak,
a) Hayvanlara acı ve ıstırap çektiren veya iyileşme durumu bulunmayan hastalık durumlarında,
b) Akut bulaşıcı bir hayvan hastalığının önlenmesi ya da eradikasyonu amacıyla veya insan sağlığı için risk oluşturan durumlarda,
c) Davranışları insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen durumlarda,
Veteriner hekim tarafından ötenazi yapılmasına karar verilebilir. Ötenazi işlemi veteriner hekim tarafından veya veteriner hekim gözetiminde yapılır."
Yeni kanunla kedi ve köpek sahipleri, hayvanlarını en geç 31 Aralık 2025'e kadar dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına aldırmak zorunda olacak; "sahipli hayvan" ve "sahipsiz hayvan" kavramları açık bir şekilde tanımlanacak.
BELEDİYELER 31 ARALIK 2028'E KADAR BARINAK KURMAKLA YÜKÜMLÜ
Belediyeler de 31 Aralık 2028'e kadar barınaklar kurmak ve "rehabilitasyon" işlemlerini gerçekleştirmekle yükümlü olacak.
Belediyelerin, sahipsiz hayvanlara sahiplendirilinceye kadar bakmak için, kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde 5'ini kaynak olarak aktarmaları gerekiyor. Bu oran, büyükşehir belediyeleri için ise binde 3 olacak.
Belediyelerce bu oranların üzerinde yapılan harcamaların yüzde 40'ı Hazine ve Maliye Bakanlığınca belediyeye aktarılacak. Aktarılacak tutar hiçbir şekilde maddedeki oranların yüzde 40'ını geçemeyecek.
Foto-Haber: Neslihan Sağaltıcı