GÜNDEM

Türeli: “ Kanun Teklifi’nde Öngörülen Ödenek Üstü Harcama Anayasaya Aykırı”

CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, 2022 Yılı Kesin Hesap Kanun Teklifi’nde öngörülen ödenek üstü harcamanın Anayasaya aykırı olduğunu belirtti. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda konuşan Türeli, “Önümüzde yine, ödenek üstü 4 milyar 141 milyon 536 bin 598 lira kuruşluk bir ödenek üstü harcama var. Bu kapsamda, tamamlayıcı ödenek var. Bu açık ve net bir şekilde anayasaya aykırıdır. Bunun, biraz sonra da zaten Anayasaya; aynı zamanda komisyonumuzun da anayasaya uygunluk denetimi yapması için önergemizi de vereceğiz. Bunun madde metninden çıkması gerekiyor” dedi.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, Cumhurbaşkanlığı 2024 yılı bütçe kanun teklifleri ile Sayıştay raporları görüşülüyor.

Görüşmelerde konuşan CHP Plan ve Bütçe Komisyonu Grup Sözcüsü ve İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, şunları söyledi:

“Bütçeler yasama organı tarafından, yürütme organına yıllık olarak kamu gelirlerinin toplanması ve giderlerin yapılması için izin ve yetki verilmesini düzenleyen kanunlar. Yürütmeye verilen bu izin ve yetki özünde, halktan aldığı bütçe hakkının bir gereği. Bütçe hakkı vergi ve benzeri gelirlerle, kamu harcamalarının çeşit ve miktarını belirleme, onaylama ve bütçe harcamalarının sonuçlarını denetleme hakkı…

İlk anda bir önerimiz vardı. Kesin hesapların, bütçelerin gölgesinde kaldığı… Bu konunun ayrıca, özel olarak görüşülmesi gerektiği… Bir formül bulunmasıydı. CHP olarak bu konudaki düşüncemiz çok açık ve net. Kesin Hesap Komisyonu’nun, Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan ayrılması ve ayrı bir komisyon içinde görüşülmesi gerekiyor. Bu bir İçtüzük değişikliği gerektiriyor. Bu anlamda da bir alt komisyon kurulması… Alt komisyon eliyle görüşülmesinin uygun olacağını söyledik. Bu önerimiz devam ediyor.

Bütçe görüşmeleri sırasında şunu gördük ki: Aslında genel anlamda bütçeler üzerine odaklanıldı. Kesin hesaplar da çok önemli. Bu teklifimiz devam ediyor. İzleyen yıllarda bir biçimde, kesin hesapların daha ayrıntılı bir şekilde görüşülmesine ihtiyaç var.

2022 yılı, Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanun Teklifinin 4. maddesinin ikinci fıkrası, ödenek üstü giderlerle ilgili. Ödenek üstü giderin, bir tamamlayıcı ödenekle karşılanması söz konusu. Geçmiş yıllarda da gelen bir husustu bu. Bu tabi açık ve net bir biçimde bütçe hakkına aykırı. Nitekim 2018 yılında, 2022 yılı bütçesi görüşülürken ve aynı zamanda 2018 yılının Kesin Hesap Kanun teklifi görüşülürken; CHP olarak Anayasa Mahkemesi’ne gitmiştik. Anayasa Mahkemesi kararını verdi. Karar tarihi, 28.09.2023. Resmî Gazetede yayın tarihi, 3 Kasım 2023. Yani aslında bizim görüşmeler başladıktan sonra. Ve bu tamamlayıcı ödenek olayının açık ve net bir şekilde, Anayasaya aykırı olduğuna, Anayasa Mahkemesi hükmetti.

Önümüzde yine, ödenek üstü 4 milyar 141 milyon 536 bin 598 lira kuruşluk bir ödenek üstü harcama var. Bu kapsamda, tamamlayıcı ödenek var. Bu açık ve net bir şekilde anayasaya aykırıdır. Bunun, biraz sonra da zaten Anayasaya; aynı zamanda komisyonumuzun da anayasaya uygunluk denetimi yapması için önergemizi de vereceğiz. Bunun madde metninden çıkması gerekiyor.”