SEYFİ ÇELİKKAYA
(YOZGAT)- Yozgat’ta havaların ısınmasıyla birlikte Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) virüsünü bulaştıran kene vakaları nedeniyle hastanelere başvurularda artış oldu. Bine yakın kişi kene ısırması şikayetiyle hastanelere başvururken, KKKA belirtileri saptanan 5 kişi tedavi altına alındı.
Yozgat ve çevre illerde havaların ısınmasıyla birlikte kene ısırma vakalarında artış yaşandığı belirtildi. Bine yakın kişinin kene ısırması şikayetiyle hastanelere başvurduğu, KKKA belirtileri saptanan 5 kişinin ise tedavi altına alındığı kaydedildi.
"Küçük gibi gözüküyor ama çok aşırı büyük acı yaşatıyor adama"
KKKA belirtileri görülen hastalardan Mesut Güngör, Yozgat Bozok Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi’ndeki tedavisinin ardından taburcu edildi. Yozgat’ın Çekerek ilçesinde hayvancılıkla uğraşan Güngör, başından geçen olayları şöyle anlattı:
"Çekerek’ten geliyorum, hayvancılıkla uğraşıyorum, böyle birkaç gün önce kolumdan koparmıştım, önemsemedim ilk başta. Ateşleme oldum, bulantı oldu. Eve geldim yattım. Gece kalktığım, dedim herhalde ben felç geçirdim, ateşten dolayı. Sürekli bir eklem ağrısı oluyor, göbekten aşağı hissedemiyorsun. Oradan geri ilçeye gittim, hastanemize. Oraya vardığımda söylemedim, kolumdan kan aldılar mı kan tutuyor, söylemek istemedim bir şey olmaz diye. Ağrı kesici uyguladılar, serumla birlikte. Biraz böyle eve gittim uyumuşum. Geri aynı devam, dedim ben öleceğim herhalde. Geri geldim akşamüstü, ben kene gördüm, kene tuttu, yeniden kan değerlerim düşük çıktı, oradan sonra buraya sevk ettiler. Pazar günü sabahleyin buraya geldim, pazar sabahı beş gibi falan buraya geldiğimde bilincimde bile değişiklik vardı. Hatta bir hocamız bana serum falan takmış. Ben hocamızı hatırlamadım. Çok aşırı kötü bir şey, uykudan gözünü açamıyorsun. Kesinlikle keneyi falan koparmasınlar üzerinden. Küçük gibi gözüküyor ama çok aşırı büyük acı yaşatıyor adama."
"İlkbahar ve yaz aylarında daha çok görülüyor"
Yozgat Bozok Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Çiğdem Kader, kene tutması sonrasında KKKA hastalığı belirtileri görülenlerde erken teşhisin önemine dikkat çekerek vatandaşlara şu uyarılarda bulundu:
"Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığı zoonotik bir hastalık. Hayvanlardan insanlara bulaşabilen, bölgemizde de görülebilen, ölümcül seyreden ciddi bir hastalık. Kenelerin aktif olduğu dönem olan ilkbahar ve yaz aylarında sık görülüyor. Havaların ısınmasıyla birlikte önümüzdeki günlerde Kırım Kongo Kanamalı Ateşi vakalarının artmasını bekliyoruz, kene riskli temasların artmasına paralel olarak. Bugüne kadar bu sezonda yani 2024 yılında yaklaşık bine yakın riskli kene teması olduğu bilgisini elde ettik, Yozgat ili içerisinde. Bunların hepsi Kırım Kongo Kanamalı Ateşi olacak diye bir şey söz konusu değil. İçlerinde virüsü taşıyan keneler varsa o keneyle temas sonrasında hastalık gelişiyor. Burada önemli olan kene teması sonrasında kişilerin keneyi en kısa sürede vücutlarından uzaklaştırmaları. Bunu yaparken de çıplak elle değil, mutlaka bulabiliyorlarsa bir eldiven, bulamıyorlarsa bir bez parçası, bir kağıt parçası, bir poşet olabilir, en kısa sürede keneyi vücutlarından uzaklaştırmaları, uzaklaştıramıyorlarsa da bir sağlık kuruluşuna başvurmaları önemli. Bundan sonra da 10 gün süreyle kendilerini enfeksiyon yönünden kontrol etmeleri ve belirli aralıklarda sağlık kuruluşuna başvurmaları gerekir.
"Erken teşhis yapılırsa bu hastalıktan kurtulmak mümkün"
Erken teşhis yapılırsa bu hastalıktan kurtulmak mümkün, destek tedavisi ile. Ama geç tanı söz konusu olduğunda hastaların maalesef hemen hemen çoğunu kaybediyoruz. Burada korunma ve erken teşhis oldukça önemli bu anlamda ve havaların ısınmasıyla birlikte kenelerin de aktif hale geçmesi nedeniyle özellikle önümüzdeki günler riskli olabiliyor. Kene ile temastan geri durmak mümkün değil. Çünkü bölgemizde keneler oldukça fazla aktif olabiliyorlar. Dolayısıyla bu özellikle kırsal alanda çiftçilik, hayvancılıkla uğraşan ya da pikniğe giden halkımıza şu mesajı vermek doğru olur. Uzun kollu giysiler tercih edilebilir, açık renk giysiler tercih edilebilir. Kırsalda çalışan çiftçi ve hayvancılıkla uğraşan bireylerin pantolon paçalarını çoraplarının içerisine sokarak, tarlada bahçede hayvanlarına bakım verirken çalışmaları ve mümkünse bir çizme giymeleri, işten eve döndükten sonra da vücutlarının her noktasına, özellikle koltuk altı, kasık bölgeleri, ense gibi alanları, saçlı deri gibi alanları tek tek kontrol etmeleri, kene tutunması açısından kontrol etmeleri oldukça önemli. Aile bireyleri birbirlerinin vücutlarının göremedikleri noktalarında birbirlerine yardımcı olabilir, kontrol aşamasında. Bu çok önemli, çünkü kene ne kadar erken vücuttan uzaklaştırılırsa risk o kadar azalıyor ve bunun sonrasında da en yakın sağlık kuruluşuna başvurmak önemli."
İlaçlama çalışmaları artırıldı
Yozgat il genelinde ölümcül KKKA hastalığına neden olan kene ve diğer haşerelere karşı ilaçlama çalışmalarına da havaların ısınmasıyla birlikte hız verildi. Belediye ekipleri, şehir merkezlerindeki park, bahçe, piknik alanlarında ilaçlama çalışmalarını sabahın ilk saatleri ile gece yapıyor. Kırsal bölgelerde ise, tarım müdürlüklerinin önerileri doğrultusunda kene ile mücadele çalışması gerçekleştiriliyor.
