TMMOB Makina Mühendisleri Odası İskenderun İlçe Temsilciliği İskenderun’ da 4 kişinin hayatını kaybettiği doğalgaz faciasıyla ilgili açıklama yaptı.
Hatay/ İskenderun’da Cebike Mahallesi Düğünyurdu Yeni TOKİ Konutları
GB 11 Blok da meydana gelen ve aynı aileden 3’ü çocuk olmak üzere 4 kişinin hayatını kaybetmesi ve 21 kişinin de zehirlenme sonucu hastaneye kaldırıldığı olayla ilgili basın açıklaması yapan TMMOB Makina Mühendisleri Odası İskenderun İlçe Temsilciliği, yetkilileri göreve çağırdı.
“TEDBİRLER ALINMADIĞI SÜRECE ÖLÜMLER DEVAM EDECEK”
TMMOB Makina Mühendisleri Odası İskenderun İlçe Temsilciliği Yürütme Kurulu Başkanı Murat Durukan, tarafından yapılan basın açıklamasında neredeyse her yıl kış aylarının gelmesiyle yaşanan karbonmonoksit (CO) zehirlenmelerini hatırlatarak, tedbirler alınmadığı sürece ölümlerin devam edeceğine işaret etti.
Yaşanan bu acı olay sonrası TMMOB Makina Mühendisleri Odası olarak, öneri ve uyarılarımızı, bir kez daha kamuoyu ile paylaşmak istediklerini belirten Durukan, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
1. Kamusal bir hizmet olan Şehir içi Doğalgaz Dağıtım Faaliyeti 4646 sayılı Doğalgaz Kanununa göre gaz dağıtım şirketleri aracılığıyla yapılmaktadır. Doğalgazın, kullanım mahallerine sağlıklı ve güvenli bir şekilde ulaştırılmasında ve her türlü emniyet tedbirlerinin alınıp alınmadığının denetiminde, bu kuruluşlar görevlendirilmiştir. Bu kuruluşlar, TS 7363’e göre doğalgazın ilk devreye alınmasında gerekli kontrolleri yapmakta ve gaz arzını sağlamaktadır. Ancak yıllık kontroller ve bakımlar , herhangi bir yasal çerçeve ile belirlenmemiş olup, gazın güvenli kullanımı sadece nihai tüketicinin duyarlılığına bağlı kılınmıştır. Bu konu, ivedilikle ulusal düzeyde geçerli ve uygulaması zorunlu olacak yasal bir statüye kavuşturularak, kamusal hizmet veren başta meslek odaları olmak kaydı ile periyodik kontrol ve denetimlerin kamu otoriteleri tarafından yapması zorunlu hale getirilmelidir.
2. Doğalgaz yakıcı cihazı bacaya bağlayan atık gaz çıkış borusu periyodik olarak akredite firmalar tarafından denetlenmeli, yırtık, delik ve benzeri deformasyona uğramış atık gaz boruları standartlara uygun malzemelerle mutlaka yenilenmelidir. Bu borular, baca gazlarından, yoğuşmadan ve ısıdan etkilenmeyecek kalite ve kalınlıkta olmalı, yukarıda bahsettiğimiz periyodik denetimlerde de, bu husus dikkate alınmalıdır. Atık gaz borusu olarak, çok çabuk deforme olan esnek alüminyum bağlantı malzemesi kullanımı uygulamasına son verilmeli, cihaz bağlantılarında sabit bağlantılar yapılmalı, mutlaka esnek bağlantı gereken yerlerde ise, paslanmaz esnek çelik boruların kullanılması konusunda, teknik şartnamelerde değişiklik yapılarak, hemen uygulamaya konulmalıdır
3. Doğalgaz tesisatından kaynaklı boğulma olayları, genellikle yanlış uygulamalar ve bu konuda yeterli toplumsal bir bilinç oluşturulmamasından kaynaklanmaktadır. Aslında bacalı doğalgazlı cihazlar, baca tepmelerinden kaynaklı tüm riskleri ortadan kaldıracak emniyet düzenekleriyle donanmıştır. Ancak bazı servisler, bacanın iyi çekmemesi nedeninden ötürü, cihazın arızaya geçmesini önlemek için, bu tertibatı devre dışı bırakabilmekte ve baca gazı zehirlenmesinden kaynaklı ölümler meydana gelebilmektedir. Yukarıda belirttiğimiz periyodik denetimler, böylesi hatalı uygulamaların da önüne geçebilecektir.
4. 1 m3 doğalgazın yakılabilmesi için yaklaşık 10 m3 taze havaya ihtiyaç bulunmaktadır. Yanma havası bu cihazların konulduğu mahallere yerleştirilen ventilasyon (havalandırma) menfezleri vasıtasıyla sağlanmaktadır. Bu menfezlerin hiçbir şekilde kapatılmaması gerekmektedir. Ancak yine bilinçsizlik ve ihmalden kaynaklı olarak, soğuk hava girişini engellemek için bu menfezler kapatılabilmektedir. Bu nedenle ortamda yeterli hava kalmaması sonucu, Karbon monoksite (CO) bağlı boğulma riskleri oluşmaktadır.
5. Doğalgaz bacalarına kesinlikle aspiratör v.b. başka bir cihaz bağlanmamalı, her cihazın baca bağlantısı bağımsız olmalıdır.
6. Kombi cihazlarının her yıl yaz sezonunda MYK belgesine sahip yetkili kişiler tarafından bakımlarının yapılması, emniyetle çalışmaları için bir zorunluluktur. Bu konuda gerekli düzenlemelerin mutlaka uygulamaya konulması gerekmektedir.
7. Karbon monoksit gazının ortamda belirli bir seviyeye ulaşması durumunda veya herhangi bir gaz kaçağı durumunda alarm veren sensörler mevcuttur. Bu aygıtların kullanımının yaygınlaştırılması kazaların önüne geçecektir.
8. 4646 sayılı Doğalgaz Kanununa bağlı yönetmelikler uyarınca, doğalgaz iç tesisatlarının Doğalgaz İç Tesisat Yetki Belgesi‘ne sahip bir makina mühendisinin tam zamanlı olarak çalıştığı şirketlerce yürütülmesi zorunludur. Odamızca bu hizmetleri verecek şirketler tescillenmekte ve kendilerine büro tescil belgesi verilmektedir. Bunun yanı sıra bu mühendislerce yürütülen hizmetler, her proje bazında Oda mesleki denetiminden geçirilme zorunluluğu bulunmaktadır, yetkili mühendisin firmada halen çalışıp çalışmadığı, mesleki açıdan bir ceza alıp almadığı kontrol edilmektedir. Ancak birçok gaz dağıtım şirketi, hizmetin kamusal niteliğini göz ardı ederek, söz konusu MMO Büro Tescil Belgesi‘ni yetkilendirme aşamasında aramamaktadır. Bu durum, firmalarca ilgili idarelere sunulan yetkili mühendis belgesini şekli bir konuma sokmakta, mesleki anlamda ceza almış ya da o firmada halen çalışmayan mühendisler eliyle de bu hizmetlerin verilir gibi gösterilmesine neden olmaktadır. Kentsel gaz dağıtım şirketleri ile bu konuda EPDK nezdinde defalarca yapmış olduğumuz girişimler ne yazık ki sonuçsuz kalmıştır.
TMMOB Makina Mühendisleri Odası olarak, sıraladığımız ve ivedilikle gündeme alınması gereken adımların atılması doğrultusunda çabalayacağımızı ve bu tür ölümlü olayların yaşanmaması için ilgili tüm kurum, kuruluşlar ile kamuoyunu yukarıda aktardığımız bilgiler ışığında duyarlı olmaya davet ediyor ve bu olayın takipçisi olacağımızı kamuoyuna saygı ile duyuruyoruz.”
Foto-Haber: Nezahat Fırıncıoğulları