Yerel

2023 Yılında Ekonomimiz; Zamlar, Vergiler, Enflasyon Ve Asgari Ücret

2023’ün ilk günü zam yağmuruyla başladı, asgari ücretin ve ardından yeni yılda bizi bekleyen yeni zamların açıklanmasıyla bitti.    

2023 yılında Türkiye ekonomisi oldukça hareketli geçti. 2023’ün ilk günü zam yağmuruyla başladı, asgari ücretin ve ardından yeni yılda bizi bekleyen yeni zamların açıklanmasıyla bitti.      
2023’ te ekonomideki kötü gidişat tüm ülkede işçisinden emeklisine, devlet memurundan  esnafına herkesin belini bükülürken, en çok da yaşadığımız büyük felakatle birlikte evini, işini kaybeden depremzedeyi vurdu. 
Faiz politikaları, kurdaki dalgalanmalar, enflasyondaki artış ve 6 Şubat depremleri Türkiye ekonomisine damgasını vuran en önemli başlıklar oldu. 
Mayıs ayındaki seçimlere kadar “Türkiye ekonomi modeli” ile döviz ve faiz baskılanırken, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı tüketici enflasyonu yüzde 60’ı geçti. Seçimlerin ardından değişen ekonomi yönetimiyle birlikte “rasyonel” politikalar yönünde adımlar atıldı. 
2023’ te Türkiye ekonomisine damga vuran gelişmeler:
1 Ocak: Türkiye, yeni yıla zam yağmuruyla girdi. Elektrik, doğalgaz, akaryakıt ve köprü geçiş fiyatlarına çok yüksek oranlı zamlar yapıldı.
3 Ocak: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2023 yılının ilk yarısı için memur, memur emeklileri ve diğer tüm emeklilerin maaş artış oranının yüzde 25 olarak uygulanacağını açıkladı. 23 
23 Şubat: Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, politika faizini 50 baz puan düşürerek, yüzde 8,5’e çekti.
3 Mart: Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri, ikili ticaret anlaşması imzaladı. Anlaşmanın amacı, iki ülke arasında ticaret hacmini beş yıl içinde 40 milyar dolara çıkarmak.
6 Mart: Suudi Arabistan Kalkınma Fonu, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'na fon aracılığıyla 5 milyar dolar mevduat yatırmak için Ankara ile anlaşma imzalandığını açıkladı.
17 Mart: Strateji ve Bütçe Başkanlığı, 6 Şubat depremlerinin Türkiye ekonomisine toplam maliyetinin 2 trilyon lira (103,6 milyar dolar) olduğunu açıkladı.
23 Mart: Cumhurbaşkanı Erdoğan 14 Mayıs seçimleri yaklaşırken en düşük emekli maaşının 2 bin lira arttırılarak 7 bin 500 lira olacağını açıkladı.
17 Nisan: 65 milyar lira yatırımla 50 bin kişiye istihdam sağlaması hedeflenen İstanbul Finans Merkezi (İFM) Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıldı.
18 Mayıs: Merkez Bankası’nın net uluslararası rezervleri, 21 yıl sonra ilk kez negatife döndü. Yıl başından bu yana net rezervlerdeki toplam düşüş 27,7 milyar doları buldu.
31 Mayıs: TÜİK verilerine göre Türkiye ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yıllık bazda yüzde 4 büyüdü.
4 Haziran: Yeni kabinede Hazine ve Maliye Bakanlığı’na getirilen Mehmet Şimşek, “Türkiye’nin rasyonel bir zemine dönme dışında bir seçeneği kalmamıştır” dedi.
7 Haziran: Döviz kurları hızlı bir yükselişe geçti. Dolar, bir günde lira karşısında yüzde 7 değer kazanarak 23 TL’yi aştı .
9 Haziran: Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu görevden alındı. Yerine Hafize Gaye Erkan atandı.
20 Haziran: Yüksek enflasyon nedeniyle asgari ücrete yıl içinde ikinci kez zam yapıldı. Net asgari ücret yüzde 34 oranında arttırıldı ve 11 bin 402 TL oldu.
22 Haziran: Yeni ekonomi yönetiminden ilk faiz artışı geldi. Politika faizini yüzde 8,5’a çeken ve Şubat ayından bu yana aynı seviyede sabit tutan TCMB, Hafize Gaye Erkan’ın başkanlığındaki ilk toplantısında faiz oranını yüzde 15’e yükseltti.
14 Temmuz: Meclis’te kabul edilen torba kanunla Kurumlar Vergisi yüzde 20’den 25’e yükseltildi. Motorlu Taşıtlar Vergisi 2023 yılı için geçerli olmak üzere iki katına çıkarıldı.
15 Temmuz: 1,1 trilyon liralık ek bütçe kanun teklifi, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. Ek bütçenin gerekçesinde, depremin yanı sıra seçim öncesi yurttaşlara ücretsiz verilen doğalgaz da yer aldı.
16 Temmuz: Akaryakıttan alınan Özel Tüketim Vergisi’ne yüzde 200’ün üzerinde zam yapıldı. Benzin ve motorinin litresine 6 lira zam geldi.
17 Temmuz: Cumhurbaşkanı Erdoğan, ekonomiye taze para arayışıyla Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni kapsayan turuna başladı.
24 Ağustos: Merkez Bankası politika faizini, beklentinin üzerinde 750 baz puan arttırdı. Böylece politika faizi yüzde 25’e yükseldi.
31 Ağustos: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ekonominin yılın ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3,8 büyüme kaydettiğini açıkladı. Büyümeyi sırtlayan ise iç tüketim oldu.
6 Eylül: Orta Vadeli Program (OVP) açıklandı. Hükümet Kur Korumalı Mevduat’tan vazgeçti; büyüme hedefini aşağıya çekti.
11 Eylül: Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, Aralık 2021 – Mayıs 2023 arasında döviz kurlarının belli düzeyde tutulduğunu söyledi; “Biz kuru serbest bıraktık. Bir taraftan rasyonel politikalar derken bir yandan kura müdahale doğru değil” dedi.
3 Ekim: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, enflasyon Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 4,75 oldu; bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 61,53 olarak kayda geçti.
23 Kasım: Merkez Bankası, politika faizini 500 baz puan arttırarak yüzde 40’a çıkardı. TCMB, Eylül ve Ekim aylarında da politika faizini 500 baz puan arttırmıştı.
27 Aralık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere asgari ücreti 17 bin 2 TL olarak açıkladı.
 Foto-Haber:Nezahat Fırıncıoğulları